Je zit in het openbaar vervoer en merkt dat alle geluiden om je heen keihard binnenkomen. Pratende mensen lijken te schreeuwen, de geluiden van het verkeer lijken op centimeters afstand aan je voorbij te razen, toeterende auto’s, mensen die door elkaar heen lopen, het daglicht wat door je heen lijkt te snijden.. en ga zo maar door. Je hoofd begint overspoeld te raken van alle indrukken en je hebt het gevoel dat je hoofd bijna ontploft. Herkenbaar? Mensen die hooggevoelig zijn raken over het algemeen sneller overprikkeld. Toch kan iedereen mens overprikkeld raken. Maar hoe ga je hier nou mee om? Hieronder vind je een aantal tips.

1. Aanvoelen
Probeer te leren om aan te voelen of je overprikkeld aan het worden bent. Soms lijkt het alsof je in één klap overprikkeld bent maar vaak zijn er toch een aantal onbewuste signalen en triggers die je kunt leren herkennen voor je overprikkeld raakt. Wat zijn voor jou triggers die ervoor zorgen dat je hoofd steeds voller begint te raken? Schrijf ze op en probeer je daar bewust van te worden zodat je deze signalen leert te herkennen en op tijd kunt ingrijpen.

2. Rustmomenten
Kleine rust momentjes zijn erg belangrijk wanneer je snel overprikkeld raakt. Las voor jezelf gedurende de dag korte rust momenten in. Op je werk kun je bijvoorbeeld even naar een andere ruimte gaan om even een paar minuten op adem te komen en rust te creëren in je hoofd. Let hierbij goed op je ademhaling. Even vijf minuten met beide voeten op de grond staan en rustig ademhalen vanuit je buik is een hiervoor een goede manier. Wanneer je meerdere momenten rust in je dag inlast zal je merken dat je minder snel het ‘kookpunt’ bereikt en je steeds beter dit kookpunt kunt uitstellen en uiteindelijk kunt vermijden. 

3. Visualiseer jezelf in een bubbel
Wanneer je hoofd al vol zit met informatie en prikkels van de dag en je weet dat je nog een belangrijke taak hebt, bereid je hier dan op voor om jezelf in een onzichtbare bubbel te plaatsen. Deze onzichtbare bubbel is jouw schild waar geen prikkels van buitenaf in kunnen komen. Door dit te visualiseren en te oefenen zal je merken dat prikkels van buitenaf minder binnen zullen komen waardoor je minder snel overprikkeld zult raken. Probeer het maar eens!  

4. Kokervisie  

Het is misschien niet erg sociaal maar soms helpt het om je af te sluiten van prikkels van buiten af door een rustig muziekje in je oren te hebben tijdens het boodschappen doen of het naar huis gaan. Richt bijvoorbeeld eens je gedachten op een bepaald onderwerp waar je onderweg lekker over kunt nadenken. Dit zorgt ervoor dat je een bepaald thema in gedachten hebt waar je je op kunt focussen zonder dat je de hele wereld om je heen in jezelf opneemt maar blijf wel alert op je omgeving als je je begeeft in het verkeer. (Denk aan die bubbel!) 

5. Leer je grenzen kennen 
Er is niets zo irritant als dagen moeten bijkomen van een heftige dag waarin je zwaar overprikkeld bent geraakt. Feestjes waar mensen door elkaar heen praten, sociale gesprekken, nieuwe mensen leren kennen, het kost allemaal erg veel energie. Wanneer je van jezelf weet dat je snel overprikkeld raakt leer dan om je grenzen beter aan te geven. Probeer goed naar jezelf te luisteren en de signalen te herkennen en op tijd voor jezelf in te grijpen. Misschien is het voor anderen niet zo leuk dat je eerder vertrekt van een feestje maar het is al helemaal niet leuk dat jij uren of zelfs dagen hiervan moet bijkomen wanneer je over je eigen grenzen heengaat. 

6. Aangeven

Het aangeven dat het allemaal even teveel is kan voor sommige mensen zeer lastig zijn. Behalve het aangeven van je grenzen aan jezelf is het soms noodzakelijk om je grenzen aan te geven aan je omgeving. Soms zit je nou eenmaal in een situatie waarin je niet eerder weg kan of niet naar een andere ruimte kunt gaan. Dit betekend niet dat je het dan maar over je heen moet laten komen. Zeker niet! Het aangeven aan anderen dat je hoofd even vol zit is juist een sterke eigenschap die je zelf kunt ontwikkelen. Hoe? Door te oefenen! Voel je tijdens een gesprek aan dat je hoofd vol begint te raken en je het gesprek niet meer kunt volgen? Geef het aan! En doe dit op een vriendelijke en liefdevolle manier. 

7. Filteren

Het filteren van binnenkomende informatie is een vaardigheid die je jezelf kunt aanleren. Je krijgt op een dag erg veel informatie binnen. Denk aan de lessen op school waarin een docent eindeloos informatie in je hoofd probeert te proppen, een cliënt die al haar problemen aan je verteld, een vergadering die eeuwig lijkt te duren en het razende chaotische verkeer wat van alle kanten op je af lijkt te komen. Hooggevoelige mensen hebben geen duidelijk filter en slurpen alles wat zij zien en horen op als een spons en willen ook nog eens alles wat zij opvangen analyseren en begrijpen. Wat kan helpen is om een denkbeeldig filter in je hoofd te plaatsen. Dit filter vangt alleen de belangrijke zinvolle prikkels en informatie op. Filter in steekwoorden, maak hier eventueel notities van en leer om op een andere manier te luisteren. Het klinkt lastig maar probeer hier maar eens mee te oefenen!

8. Verdeel je energie over de dag

Je hebt er al een halve dag opzitten en weet dat je vervolgens nog in een urenlange vergadering of college moet zitten waarbij er van je verwacht word dat je alert bent. Het is daarom erg belangrijk om je energie over de dag te verdelen. Het helpt enorm als je weet wat de dag je gaat brengen. Plan je vergaderingen, colleges of lastige gesprekken in zodat je in een oog opslag kunt zien welke taken je veel energie gaan kosten. Neem de vergadering aan het einde van de dag als voorbeeld. Probeer het eerste deel van de dag taken te doen die een lage energie van je vergen. Neem wat meer rust momentjes tussendoor als je daar behoefte aan hebt zodat je genoeg energie overhoud aan het einde van de dag. Neem voor de vergadering een momentje voor jezelf of plan je pauze voor de vergadering in zodat je met een leger hoofd en genoeg energie de vergadering in kunt gaan. Manage je energie level!

9. Maak je hoofd leeg

Toch kan het gebeuren dat je overprikkeld bent geraakt. Dat is klote. Hoe krijg je jezelf dan weer rustig? Dit is voor iedereen heel persoonlijk. Waar word jij rustig van? Wat zorgt ervoor dat jij je overvolle koppie weer leeg kunt maken? Dit kan van alles zijn, denk aan lezen, televisie kijken, tekenen, mediteren, wandelen.. noem maar op. Zorg ervoor dat het iets is wat niet nog meer energie van je vergt (uit ervaring weet ik dat ik geen ingewikkeld boek moet lezen of een diepzinnige documentaire moet kijken maar bijvoorbeeld beter Heel Holland bakt kan kijken of een tijdschrift kan gaan lezen). Probeer vooral verschillende dingen uit als je nog niet precies weet wat voor jou het beste werkt.

10. Daag jezelf uit

Oke, je weet dat je gevoelig bent voor prikkels en snel overprikkeld kunt raken. Nu je het weet kun je er zelf wat aan doen. Daag jezelf uit om controle te krijgen over de prikkels van buitenaf. Ga aan de slag met bovengenoemde tips op jouw eigen tempo. Je zult zien dat je steeds beter de signalen leert herkennen die ervoor zorgen dat je overprikkeld raakt. Wanneer je deze signalen herkent kun je jezelf aanleren om op tijd in te grijpen en ervoor te zorgen dat je steeds minder snel overprikkeld raakt. Wanneer je merkt dat je steeds meer de controle over deze situaties begint te krijgen zal het je ook steeds meer motiveren om te blijven oefenen en er volledige controle over te krijgen! Het is niet voor niets bewezen dat een mens in ontwikkeling moet blijven om een gelukkig en zinvol leven te leiden. 

Tot slot

Jij bent een uniek en prachtig persoon en jouw hooggevoeligheid maakt jou een prachtig mens! Jij kunt mensen en situaties feilloos aanvoelen, inschatten en analyseren, je kijkt dwars door mensen heen, je bent super empathisch en zo kan ik nog wel even doorgaan! Krijg grip op je kwetsbaarheden en ga ermee aan de slag! Succes!